Τι είναι οι συνοδείες ασυνόδευτων ανηλίκων;
Το πρόγραμμα συνοδειών της ΜΚΟ ΜΕΤΑδρασης στοχεύει στην ασφαλή μετακίνηση ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων και μεταναστών από επισφαλή περιβάλλοντα σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας. Οι συνοδοί διασφαλίζουν την προστασία, την κάλυψη βασικών αναγκών και καλλιεργούν την εμπιστοσύνη εντός της ομάδας, ταξιδεύοντας καθημερινά σε όλη την Ελλάδα, με κάθε πιθανό μέσο μεταφοράς και χωρίς σταθερό ωράριο.
Ωστόσο, οι συνοδοί είναι εξωτερικοί συνεργάτες, πληρώνονται με τιμολόγια παροχής υπηρεσιών και επιβαρύνονται με παρακράτηση φόρου 20%, ΦΠΑ 24% και ΕΦΚΑ. Πολλές φορές οι πληρωμές καθυστερούν για μήνες, ενόσω η οργάνωση επικαλείται την μη καταβολή της χρηματοδότησης από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Αυτό καταδεικνύει τις επισφαλείς συνθήκες των εργαζομένων στο προσφυγικό, που οφείλονται στην οικονομική εξάρτηση των ΜΚΟ από διεθνή και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα, τα οποία διαμοιράζονται μέσω του Υπουργείου, χωρίς καμία εγγύηση για την έγκαιρη καταβολή τους. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος επίρριψης ευθυνών που ζημιώνει αποκλειστικά εμάς τους εργαζόμενους και μειώνει συστηματικά την ποιότητα της εργασίας μας.
Το Χρονικό
Στα τέλη Οκτωβρίου του 2024, όταν για πολλοστή φορά είχε καθυστερήσει η πληρωμή μας για το μήνα Σεπτέμβριο, ανακοινώσαμε την ομόφωνη αναστολή της διαθεσιμότητάς μας από τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου, με αίτημα την άμεση καταβολή της μισθοδοσίας μας.
Η οργάνωση μας ζήτησε να την αναβάλουμε για μια εβδομάδα, χωρίς καμία διαβεβαίωση εξόφλησης των δεδουλευμένων, με πρόσχημα την «έκτακτη» ανάγκη συνοδείας παιδιών με αυξημένη ευαλωτότητα. Αρνηθήκαμε ομόφωνα, δεδομένου ότι η απληρωσιά είχε ήδη γίνει καθεστώς, οι συναισθηματικοί εκβιασμοί αποτελούσαν πάγια τακτική της οργάνωσης και οι συνθήκες εργασίας μας υποβαθμίζονταν συνεχώς.
Τις επόμενες μέρες, προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε με το τμήμα Συνοδειών της οργάνωσης ώστε να ενημερωθούμε σχετικά με το αίτημά μας, χωρίς να λάβουμε καμία απάντηση, ούτε γραπτά, ούτε καν προφορικά. Μάλιστα, την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου, η ΜΕΤΑδραση προχώρησε στις αποπληρωμές όλων των εργαζομένων, εκτός από εμάς!
Παρόλα αυτά, ανακοινώσαμε εκ νέου την πλήρη διαθεσιμότητά μας από τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου καθώς θεωρήσαμε ότι θα πληρωνόμασταν και εμείς με τη σειρά μας.
Η ΜΕΤΑδραση όμως είχε άλλα σχέδια…
Η απάντηση που δεχτήκαμε από το HR ήταν ουσιαστικά η απόλυσή μας! Μέσω ενός τυποποιημένου mail μας ζήτησαν την άμεση τακτοποίηση των οικονομικών μας εκκρεμοτήτων εντός των συνοδειών (διατροφή ανηλίκων, έξοδα μετακίνησης κ.α.) -μια διαδικασία που γίνεται στη λήξη του μήνα και όχι στην αρχή του, όπως μας ζητήθηκε στην προκειμένη περίπτωση- και την επιστροφή του εξοπλισμού μας προκειμένου να καταβληθεί η μισθοδοσία μας.
Έχοντας ζητήσει πολλές φορές μια γραπτή εξήγηση, η οποία δεν ήρθε ποτέ, προχωρήσαμε σε μια απροειδοποίητη επίσκεψη στα γραφεία της οργάνωσης. Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, αντιμετωπίσαμε κατηγορίες όπως η «έλλειψη ανθρωπισμού» επειδή αρνηθήκαμε να δουλέψουμε απλήρωτοι, ενώ ταυτόχρονα μας παρουσίαζαν τα γεγονότα διαστρεβλωμένα, πάγια πρακτική των HR για να συγκαλύψουν τα κακώς κείμενα της εργοδοσίας. Η οργάνωση συνειδητά συγχέει τα εργασιακά δικαιώματα με τον ανθρωπισμό, τακτική που παρατηρείται συχνά στο χώρο του προσφυγικού. Στο όνομα του ανθρωπιστικού έργου, εξαντλεί τους εργαζόμενους, αφήνοντάς τους απλήρωτους και απαιτώντας να συνεχίσουν να εργάζονται σε άθλιες συνθήκες.
Λίγες μέρες μετά, μας ανακοίνωσαν τηλεφωνικά και επίσημα τη μη ανανέωση των συμβάσεών μας. Σαν να μην έφτανε αυτό, επέμεναν στην επιστροφή του εξοπλισμού ως προϋπόθεση για την καταβολή των δεδουλευμένων μας, μια απαίτηση στα όρια του εκβιασμού.
Το αποκορύφωμα αυτής της “ατυχούς” ιστορίας είναι ότι καθόλη τη διάρκεια του Νοεμβρίου, οι συνοδείες συνέχισαν να πραγματοποιούνται με την εθελοντική συμμετοχή των υπόλοιπων εργαζομένων της ΜΕΤΑδρασης -ανεξαρτήτως από το αν έχουν παρακολουθήσει τη σχετική εκπαίδευση- ενώ η σύμβαση των συνοδών ήταν σε ισχύ μέχρι τις 30 Νοεμβρίου.
Ο βιαστικός και πρόχειρος τρόπος που διεξήχθησαν οι συνοδείες εν τη απουσία του αρμόδιου και κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού, αφενός καταδεικνύει την αδιαφορία της ΜΕΤΑδρασης για το βέλτιστο συμφέροντων παιδιών και αφετέρου, φανερώνει την αναλωσιμότητα των εργαζομένων στο πεδίο του προσφυγικού. Η πίεση για αύξηση των αριθμών στα στατιστικά του Υπουργείου φαίνεται πως υπερτερεί έναντι των εργασιακών συνθηκών και της ποιότητας των παροχών.
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που οι παράνομες επαναπροωθήσεις αυξάνονται με πιο βίαιες πρακτικές και άνθρωποι συνεχίζουν να πνίγονται στη Μεσόγειο. Το κράτος και το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου όχι μόνο γνωρίζουν, αλλά ενισχύουν τις επισφαλείς συνθήκες, διαχειριζόμενοι τις χρηματοδοτήσεις με τρόπο που οδηγεί σε καθυστερήσεις, επισφάλεια και υποβάθμιση των δικαιωμάτων εργαζομένων και προσφύγων.
Να σταματήσει η κατ’ επίφαση «ανθρωπιστική» εκμετάλλευση των εργαζομένων από το κράτος και τις ΜΚΟ και να εξασφαλιστεί αξιοπρέπεια και ασφάλεια για όλους.